Metody składowania w magazynie – kompleksowy przewodnik

Skuteczne zarządzanie magazynem to jeden z filarów sprawnego systemu logistycznego. Odpowiednio dobrana metoda składowania wpływa nie tylko na bezpieczeństwo i jakość przechowywania, ale także na efektywny przepływ towarów, lepsze wykorzystanie przestrzeni magazynowej i obniżenie kosztów. W dobie automatyzacji, rosnących wolumenów przesyłek i wymagań odbiorców, magazyn musi być zaplanowany tak, aby każdy towar i każdy ładunek znalazł swoje optymalne miejsce.

Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd metod i systemów składowania, z uwzględnieniem zarówno rozwiązań tradycyjnych, jak i nowoczesnych, wykorzystujących regały przepływowe, systemy automatyczne i zaawansowane narzędzia do optymalizacji procesów magazynowych.

Metody składowania w magazynie

Wybór odpowiedniej metody składowania w magazynie zależy od rodzaju i rotacji towaru, dostępnej powierzchni oraz wymagań logistycznych. Stosuje się m.in. składowanie blokowe, systemy regałowe, metody FIFO, LIFO czy ABC – każda z nich ma na celu optymalne wykorzystanie przestrzeni magazynowej, usprawnienie kompletacji i zapewnienie bezpiecznego przechowywania ładunków

Od czego zależy wybór metody składowania?

Dobór odpowiedniej metody przechowywania towarów w magazynie zależy od szeregu zmiennych, m.in.:

• charakterystyki asortymentu (gabaryty, ciężar, wymogi temperaturowe, data ważności),
• poziomu rotacji (produkty o szybkim obrocie wymagają innej organizacji niż towary o niskiej rotacji),
• dostępnej powierzchni magazynowej,
• rodzaju systemu magazynowego (statyczny, dynamiczny, akumulacyjny, automatyczny),
• sposobu obsługi (ręczny, półautomatyczny, z użyciem wózków widłowych, robotów AGV),
• wymagań związanych z bezpieczeństwem i BHP.

Każdy system składowania musi łączyć dwa cele: optymalnie wykorzystać przestrzeń oraz zapewnić szybki dostęp do asortymentu podczas przyjęcia, kompletacji i wydawania towaru.

Najpopularniejsze metody składowania

Metoda wolnych miejsc składowania

Polega na umieszczaniu towarów w dowolnym, aktualnie wolnym miejscu magazynu.
Zalety:

• maksymalne wykorzystanie przestrzeni magazynowej – nawet do 25% oszczędności powierzchni,
• elastyczność – łatwo dostosować do zmieniających się dostaw.

Wady:

• wymaga systemów IT wspierających lokalizację towarów,
• dla operatora bez systemu WMS może być trudna w obsłudze.

Metoda stałych miejsc

Towary są przechowywane zawsze w przypisanym, stałym miejscu.
Zalety:

• prosta identyfikacja produktów,
• uporządkowany układ regałowy,
• łatwe wdrożenie dla nowych pracowników.

Wady:

• mniej optymalny pod kątem wykorzystania miejsca,
• nieelastyczna przy zmieniających się wolumenach.

Metoda rotacji produktów

Opiera się na zasadzie, że towary szybciej rotujące umieszcza się bliżej strefy kompletacji, a te o niskiej rotacji – dalej.
Zalety:

• krótsze ścieżki kompletacyjne,
• szybsze wydawanie zamówień.

Wady:

• wymaga bieżącej analizy danych sprzedażowych i rotacji,
• konieczność stałej reorganizacji.

Metoda ABC

Produkty dzieli się według masy, wartości lub częstotliwości obrotu.

• Grupa A – towary ciężkie lub wysokiej wartości, np. powyżej 600 kg.
• Grupa B – towary średnie, np. do 600 kg.
• Grupa C – towary lekkie, np. poniżej 400 kg.

Zalety:

• efektywna alokacja na poziomach regałowych,
• ułatwia optymalne planowanie kompletacji.

Wady:

• wymaga systematycznego katalogowania asortymentu.

Metoda według jednostek ładunkowych

Towary są składowane jako zdefiniowane jednostki, np. paleta, skrzynia, kontener. Najczęściej stosuje się regały wysokiego składowania.
Zalety:

• standaryzacja,
• łatwość obsługi wózkami i systemami automatycznymi,
• sprawdza się przy dużych wolumenach.

Wady:

• wysokie koszty inwestycyjne,
• wymaga przeszkolenia personelu i odpowiedniej infrastruktury.

FIFO, LIFO i FEFO – metody wydawania towaru 

• FIFO (First In, First Out) – pierwsze przyjęte towary są wydawane jako pierwsze. Stosowane w branżach, gdzie ważna jest data ważności (np. spożywcza, farmaceutyczna).
• LIFO (Last In, First Out) – ostatnie przyjęte towary wydaje się jako pierwsze. Metoda LIFO sprawdza się tam, gdzie towar nie ma ograniczonej trwałości i liczy się szybki dostęp, np. w materiałach budowlanych.
• FEFO (First Expired, First Out) – pierwsze wydawane są towary z najkrótszym terminem przydatności.

Systemy magazynowe i infrastruktura

Statyczne systemy składowania

• Składowanie blokowe – towar składowany bezpośrednio na podłodze lub w prostych regałach paletowych.
• Regały półkowe – do drobnicowego asortymentu.

Zalety: niski koszt, prostota obsługi.
Wady: ograniczona możliwość optymalizacji przestrzeni.

Dynamiczne systemy składowania

• Regały przepływowe – towary przesuwają się po rolkach dzięki sile grawitacji. Ułatwiają pracę w systemie FIFO.
• Regały karuzelowe – półki przesuwają się do stanowiska operatora.

Zalety: maksymalne wykorzystanie powierzchni magazynowej, krótki czas kompletacji.
Wady: wyższy koszt inwestycji, potrzeba dodatkowego serwisu.

Akumulacyjne systemy magazynowe

• Regały paletowe wjezdne (drive-in),
• push-back (z wózkami lub rolkami),
• systemy Pallet Shuttle – półautomatyczne lub w pełni automatyczne.

Zalety:

• możliwość składowania wielu paletowych jednostek tej samej referencji,
• duża oszczędność miejsca.

Wady:

• ograniczony dostęp bezpośredni do każdej palety,
• często stosują zasadę LIFO.

Tabela porównawcza metod składowania

Nowoczesne systemy automatyczne

Coraz częściej magazyny wdrażają systemy automatyczne, które wspierają operatorów w kompletacji i wydawaniu zamówień. Należą do nich:

• automatyczne regały paletowe z układnicami,
• roboty AGV transportujące palety,
• systemy shuttle i miniload.

Takie rozwiązania zwiększają efektywność, redukują błędy i pozwalają jeszcze lepiej wykorzystać przestrzeń magazynową.

Zasady efektywnego magazynowania

Aby magazynowanie było skuteczne, należy:

• dobierać system składowania adekwatnie do specyfiki towaru,
• planować szerokość korytarzy zgodnie z typem wózków i urządzeń,
• unikać nadmiernej wysokości stosów, aby nie uszkodzić ładunku,
• wdrażać spójny system oznaczeń, by szybko umieszczać i znajdować towar,
• stosować optymalny podział stref: przyjęcia, składowania, kompletacji i wysyłki.

Szukasz wsparcia w magazynowaniu towarów? Zrób to z TMK Serwis

Profesjonalne magazynowanie towarów wymaga nie tylko odpowiednich systemów składowania, ale także sprawdzonych narzędzi i akcesoriów. W TMK Serwis znajdziesz rozwiązania, które wspierają organizację magazynu, zwiększają bezpieczeństwo ładunków i pomagają zoptymalizować procesy logistyczne – od przyjęcia dostawy, aż po kompletację i wydanie towaru. 

W naszej ofercie znajdziesz taśmy spinające, zapinki, taśmy pakowe, folie stretch i wiele więcej. 

Podsumowanie – techniki składowania towaru 

Dobór właściwej metody składowania to klucz do sukcesu w każdym systemie magazynowym. Odpowiednie wykorzystanie regałów przepływowych, systemów blokowych czy akumulacyjnych pozwala optymalnie wykorzystać przestrzeń, zapewniać sprawny przepływ towarów oraz zwiększać efektywność pracy. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań – od metody FIFO i FEFO po systemy automatyczne – daje możliwość lepszego kontrolowania magazynowych procesów i zapewnia wyższy poziom bezpieczeństwa całego łańcucha logistycznego.

Każdy magazyn jest inny, dlatego analiza rotacji, charakteru asortymentu i warunków składowania stanowi fundament przy wyborze odpowiedniej metody. To właśnie ona decyduje, czy ładunek będzie przechowywany i obsługiwany w sposób naprawdę efektywny, wspierając całość działań logistycznych.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania